شناخت ویژگی های فرش اصفهان

نقش فرش اصفهان از جایگاه ویژه ای میان فرش های دستباف سایر شهر های ایران برخوردار است. اصلی ترین ویژگی فرش اصفهان تکیه بر هنر اصیل و سنتی ایران ، با استفاده از طرح های اسلیمی ، خطایی و گل های شاه عباسی است.

اگر در نقش فرش اصفهان دقت کنید ، می توانید گنبد لاجوردی مسجد امام و مسجد شیخ لطف الله ، بنا های عالی قاپو ، چهل ستون و هشت بهشت را ببینید. البته امروزه بیشتر نقش فرش اصفهان از طرح های لچک و ترنج تشکیل شده است.

اسلیمی هایی که مستقل از ترنج مرکزی با دوران شاخ های خمیده شان و گردش آن ها به دور نقش مرکزی ، گل های شاه عباسی را دربرمی گیرند. ویژگی فرش اصفهان که آن را میان سایر قالی های اصیل ایرانی متمایز می کند ، رعایت قرینه گذاری گل هاست.

از مهم ترین طرح های مورد استفاده در نقش فرش اصفهان می توان به این ها اشاره کرد:

• طرح فرش اصفهان سجاده ای ،
• طرح فرش محرابی ستون دار ،
• و طرح های درختی و شکارگاهی .

نقش فرش اصفهان توجه بازار های جهانی و موزه های بزرگ دنیا را به شکل چشم گیری به خود جلب کرده است. امروزه فرش اصفهان ، بیشتر در نجف آباد ، فلاورجان ، شهرض ا، گلپایگان ، نائین ، اردستان ، نطنز ، کاشان و خوانسار طراحی و بافته می شود.

رنگ های شگفت انگیز ، ویژگی قالی اصفهان

ویژگی قالی اصفهان که آن را از قالی ها و فرش های سایر مناطق متمایز می کند ، رنگ آمیزی مخصوص آن است. در فرش های اصفهان ، حداقل ۱۲ رنگ وجود دارند. در بیشتر فرش های این منطقه ، رنگ های سرد کاربرد بیشتری نسبت به رنگ های گرم دارند.

از رنگ های پرکاربرد نقش فرض اصفهان می توان به کرم ، سرمه ای ، آبی روشن ، فیروزه ای ، الماسی ، خاکی روشن ، بادامی ، سیر ، سبز سیر ، بژ صورتی و لاکی اشاره کرد. هرکدام از این رنگ ها ، با استادی هرچه تمام در ترکیب با سایر رنگ ها و در جای خود به کار رفته اند. ترکیب رنگ در فرش اصفهان طوری است که بیننده با یک نگاه، زادگاه آن را به درستی تشخیص می دهد.

در فرش اصفهان ، رنگ حاشیه و ترنج را یکی می گیرند یا به شکل هم خانواده می بافند. رنگ لچک را هم رنگی انتخاب می کنند که بین زمینه و حاشیه ارتباط برقرار کند. نکته دیگر درباره ویژگی فرش اصفهان اینکه قرینه گذاری ، هماهنگی و پخش یک دست رنگ ، همیشه به وضوح دیده می شود.

طرح فرش های اصفهان

بدون شک قالی اصفهان یکی از اصیل ترین قالی های ایرانی است که هنرمندان اصفهانی با تعصب خاصی در حفظ و ماندگاری آن کوشیده اند. در عین حال تنوع و نوآوری طرح و ترکیب رنگ هم در نقش فرش اصفهان به وضوح دیده می شود.

نقش های به کاررفته در طرح فرش اصفهان منحصربه فرد بوده و ویژگی قالی اصفهان محسوب می شوند. بیشتر نقشه هایی که در فرش های دست باف این دیار به کار می روند، طرح های گل و برگ هستند که در اندازه های بزرگ بافته می شوند تا چشم هر بیننده ای را به خود جلب کرده و زبان او را به تحسین بازکنند.

در میان طرح هایی که نقشه فرش اصفهان به کار می روند، طرح شاه عباس ، اسلیمی و درخت هایی که حیوانات بر بالایشان هستند، رایج و پرطرف دارتر هستند. البته طرح های متنوع دیگری هم بافته می شوند تا حدی که می توان فرش اصفهان را یکی از فرش های اصیل ایرانی دانست که در حفظ اصالت آن بسیار کوشیده اند.

رنگ قالی های اصفهان

ویژگی فرش اصفهان آن است که بین همه رنگ های آن توازن و هماهنگی کامل وجود دارد. بیشتر رنگ های این فرش ، رنگ های شاد و در طیف کم رنگ تا پررنگ هستند. رنگ های لاکی و سرمه ای هم از رنگ هایی هستند که در حاشیه فرش اصفهان کاربرد زیادی دارند. در متن اصلی نقش فرش اصفهان از زرد ، طلایی ، سبز و سایر رنگ های روشن و انرژی بخش بسیار استفاده می شود.

هماهنگی ، توازن و تنوع رنگ ، به ویژه رنگ های شاد در فام های سیر و روشن ، ارتفاع کوتاه پرز ، رج شمار بین پنجاه تا نود ، استفاده از گره فارسی ، استفاده از پشم و ابریشم در تار ، پودوپرز ، استفاده از دار های عمودی و ثابت با چله کشی فارسی ، شیرازه متصل ، دوپوده بودن و لول و پرداخت در حین بافت ، همگی ویژگی قالی اصفهان هستند.

ابزار های بافت فرش اصفهان

فرش اصفهان که به طور معمول با دست بافته می شود، با تیغ هم بریده می‎شود. دفتین ها و قیچی ها فارسی هستند و هرچه تیغه قیچی پهن تر باشد، الیاف را کوتاه تر می چیند و فرش ظریف تر می شود. دار قالی اصفهان و توابع آن هم از نوع عمودی است. از ویژگی های این دار ، چوبی به نام پله پیچ است که از میان نخ های چلّه پایینی عبور کرده و با سیم های فلزی به زیر دار متصل می شود.

 

منبع : شرکت فرش اکسیر